Fikret Çeşmeli – Oyuncu ve Müzisyen

1963 yılında Konya’nın Kozanlı kasabasında doğdu. Henüz 14 yaşında iken, babasının 1966 ylında işçi olarak gittiği İsveç’e yerleşti. 1975 yılında Mazlum Kiper ve Kenan Gündoğdu’nun kurduğu Keloğlan çocuk tiyatrosuna katıldı. 40 yıl sonra, İsveç doğumlu, sosyoloji öğrencisi Emrah Sönmez bu grupla ilgili, Fikret Çeşmeli’nin baş karakterini oluşturduğu ”Bir Aslan Olabilirim” belgesel filmini yaptı. Bir çok festivalde gösterilen film Hollywood’da en iyi yabancı film ödülü aldı. Çeşmeli bağlama çalmayı İsveç’te öğrendi. Ahmet Tekbilek’ten ders aldı. Orta ve lise öğrenimine paralel olarak müzik ve tiyatro çalışmalarına kesintisiz devam etti. Bu güne kadar 3 solo albüm yaptı. Türk şairlerin şiirlerini besteledi. 1993 yılında İsveç Devlet Tiyatrosu’na girdi. 1990’lı yılların sonlarında Svenskarna (İsveçliler) grubunu kurdu ve bu grupla da 1 adet albüm yaptı. Etnik müzik yapan grubun elemanları Türkiye, İspanya/Fransa, Rusya, Uganda ve Meksika kökenli. Svenskarna ile İstanbul Cemal Reşit Rey konser salonunda, Gökova/Akyaka’da ve Marmaris’te konserler verdi. Belgesel film çekilen bu gruba, 2017 Stockholm film festiveli tarafından 3 büyük ödül birden verildi. Çeşmeli sinema filmlerinde, İsveç TV dizilerinde, radyo oyunlarında oynadı. 1995 yılında en iyi oyuncu ödülü aldı. 2008 yılında İsveç besteciler derneği, SKAP tarafından başarılı besteci ödülü verildi. Müzik araştırmacısı Andedrs Hammarlund Fikret Çeşmeli hakkında doktora tezi hazırlayıp kitap olarak yayımladı. Çeşmeli, Dede Korkut Hikayeleri’nde yer alan Deli Dumrul’u İsveççeye çevirdi ve İsveç Devlet Tiyatrosu’nda başrolü de kendisi oynadı. 1995 yılında kendisinin hazırlayıp oynadığı Nasrettin Hoca fıkrakarından oluşan tek kişilik oyunu İsveççe olarak sahneledi ve bu oyunu hâlen oynamakta. Fikret Çeşmeli 2010 ylında metnini yazıp müziğini yaptığı ”Karagöz’ün maceraları”, gölge oyununu ilk defa İsveççe olarak İsveç sahnelerine taşıdı. 2015 yılında anılarını anlatan kitabını İsveççe olarak yazdı. (Brinnande snö och torrt regn) ”Alev alev kar ve kupkuru yağmur”. Aynı yıl, Çeşmeli’ye ödül bu sefer Türkiye’den geldi; ”XV. Direklerarası Seyirci Ödülleri”, sanatçıya ”Tiyatro için Emek ödülü” verdi. Fikret Çeşmeli, 2018 yılında kitabının bazı bölümlerini Türkçeye çevirip, tek kişilik müzikli tiyatroya, Az Gittik Uz Gittik olarak uyarladı.

Fikret Çeşmeli’nin görev aldığı tiyatrolar ve oynadığı oyunlar:

2019 – 2020

Baba, Eş ve Savaş Suçlusu İsveç Devlet Tiyatrosu

Yöneten: Michael Cocke

Yazan: Danjin Malinovic

Müzik: Fikret Çeşmeli

2018 – 2019

Az Gittik Uz Gittik

Yazan ve oynayan:  Fikret Çeşmeli

Yönetmen ve Dramaturji: Burcu Ada Soysop

2014 – 2017 Gävle Halk Tiyatrosu/Örebro Tiyatrosu

Aşk özgürdür

Yöneten: Michael Cocke

Dramaturg: Åsa Lindholm

2010 – 2011 – Gävle Halk Tiyatrosu

Karagöz’ün İsveç macerası

Metin ve müzik: Fikret Çeşmeli

Yöneten: Michael Cocke

2009 – 2010 Gävle Halk Tiyatrosu

Bir türk, bir ibne, bir şilili

Yazan: Gertrud Larsson

Yöneten: Michael Cocke

2008 – 2009 – Gävle Halk Tiyatrosu

Geyik avcıları 

Yazan: Gertrud Larsson

Yöneten: Michaela Granberg

2008 – 2009 Gävle Halk Tiyatrosu

İki efendinin uşağı (İtalyan klasiği)

Yazan: Carlo Goldoni

Yön. Michael Cocke.

2005 -2006 – İstanbul Şehir Tiyatroları

Bir Gül Kanar Gurbetten  

Yazan: Mustafa Arslan

Yön. Michael Cocke

2002 – 2008 – İsveç Devlet Tiyatrosu ve Uppsala Şehir Tiyatrosu

Töre ve namusu konu alan 3 ayrı oyun:

Elektra’nın kız kardeşleri 

Elektra’nın erkek kardeşleri

Elektra Show (Anne babaları)  

 Yazan: Åsa Lindholm, Christian Augrell, Anders Duus, Gertrud Larsson, Mikael Olsson ve Olof Willgren.

Yöneten: Michael Cocke

1998 – 2000 – Uppsala Şehir Tiyatrosu

Pingst

Yazan: David Edgar

Yön. Jasenko Selimovic

Şehirde bir kürt (komedi)  

Yazan: Adde Malmberg, Johan Schildt ve Robert Sjöblom.

Yön. Peter Harryson.

Venedik Taciri

Yazan: W. Shakespeare

Yön. Voula Kereklidou.

2000 – 2001 Replica Tiyatrosu

Pizzacı Abdullah (Çocuk oyunu)

Yazan ve Yön. Hannu Böök.

Müzik: Fikret Çeşmeli

1993 – 1997 – İsveç Devlet Tiyatrosu

Bin bir gece masalları

Oyunlaştıran: Torbjörn Säfve.

Yön. Chris Torch.

Müzik: Vladimir Dikanski ve Fikret Çeşmeli

Çay evi (Monolog)

Yazan: Anna-Maria Ingerö (Fikret Çeşmeli’nin kendi hikayesi)

Yön. Chris Torch

Kurban

Yazan: Güngör Dilmen

Yön. Leif Stinnerbom

Tanrının Gölgesinde

Yazan: Mia Törnqvist.

Yön. Maria Hörnelus

Ayaktakımı arasında

Yazan: Maksim Gorki

Yön. Göran Stangertz

Celestina (İspanyol klasiği)

Yazan: Fernando De Rojas

Yön. Leif Stinnerbom

Kısa Oyunlar:

Ur Mimers Källa (Mimer’in kaynağından)

Deli Dumrul (Dede Korkut Hikayeleri)

Çeviri: Fikret ve Hülya Çeşmeli

Yön. Leif Stinnerbom

Tacir Josef ve güzel Leila (İran masalı)

Çeviren: Susan Taslimi

Yön. Leif Stinnerbom

Lustig ve Aziz Pär (Fransız masalı)

Yön. L. Stinnerbom

Hamlet

Yazan: W. Shakespeare

Yön. L. Stinnerbom

Hoca’nın Köyüne yolculuk

1995 den buyana kendi hazırlayıp oynadığı, bağlama ve  türkülerle anlattığı meddah tarzında Nasrettin Hoca fıkralarını festivallerde, okullarda ve şenliklerde İsveççe olarak oynadığı bir oyun. Bu oyunla da diğer oyunlarında olduğu gibi bütün İsveç’i kapsayan turneler yaptı ve 3 defa  Norveç’e davet edildi.

1984 – 1985 Stochkolm Gurbet Tiyatrosu

Yolcu

Yazan: Nazım Hikmet

Yönetnen: Mazlum Kiper

1990 – 1991 El Grillo Tiyatrosu

Kongo’da kaplanlar var mı?  

Yazan: Bengt Ahlfors, Johan Bargum

Yön. Jorge Capellan

1985 – 1987 Halk Oyuncuları (Avrupa turneleri)

Düğün Yada Davul   

Yazan: Haşmet Zeybek

Ynöneten: Ayşe Emel Mesçi

Hücrem

Yazan: Yılmaz Güney

Oyunlaştıran: Mahmut Gökgöz

Yön. A. Emel Mesçi

Fikret Çeşmeli enmansshow Az Gittik Uz Gittik 2018
Fikret Çeşmeli skådespelare, enmansshow i Az Gittik Uz Gittik 2018
Riksteatern: "Elektra show" Fikret Çesmeli som sångaren "IBO"
Fikret Çeşmeli, Skådespelare, Riksteatern, Regi: Michael Cocke